WIGILIA I BOŻE NARODZENIE już tuż, tuż. To czas dla rodzinny, pełen chrześcijańskich symboli, tradycji i podniosłego nastroju. Obfitujący w najlepsze życzenia, ciepło wspólnych spotkań, radość dawania i otrzymywania. Tak bardzo do tego tęsknimy.
A jakie zwyczaje, symbole i znaki są z Bożym Narodzeniem związane?
Zacznijmy od WIGILII.
Wigilią otwieramy obchody Świąt Bożego Narodzenia.
Słowo “wigilia” pochodzi z języka łacińskiego i oznacza czuwanie. Tradycja czuwania przed dniami świąt wywodzi się ze Starego Testamentu.
Wieczerza Wigilijna ma charakter bardzo uroczysty. Spotykamy się przy stole w gronie osób najbliższych. Pod biały obrus wkładamy sianko na pamiątkę narodzin Jezusa w stajence.
Zasiadamy, gdy pierwsza gwiazdka ukazuje się na niebie. Gwiazda jest pamiątką gwiazdy betlejemskiej, którą ujrzeli Mędrcy.
Zwykle rozpoczynamy uroczystość odczytywaniem fragmentu Ewangelii św. Łukasza o narodzeniu Chrystusa.
Dawniej robił to ojciec rodziny a tam, gdzie go zabrakło – najstarszy mężczyzna lub najstarsza kobieta.
Religijny charakter wieczerzy wigilijnej podkreśla zwyczaj łamania się opłatkiem. Zwyczaj ten ma przypominać “agapę”, podczas której u pierwszych chrześcijan odbywała się Eucharystia, czyli uczta miłości.
Obecnie, kontynuując zwyczaj obdarowywania bliskich życzeniami wysyłamy sobie opłatki-chleb z kartkami świątecznymi.
Opłatek jest znakiem miłości i pokoju, gotowości do dzielenia się a nawet oddania bliźniemu ostatniego kawałka chleba.
Opłatki były wypiekane na plebaniach lub w klasztorach i roznoszone po domach.
Wolne miejsce w czasie wieczerzy wigilijnej przeznaczone jest dla przypadkowego gościa lub samotnego, co ma symbolizować obecność Chrystusa, który tego wieczoru, w sposób szczególny, przychodzi do człowieka. Wyraża ono również pamięć o naszych bliskich, przebywających z dala od rodzinnego domu lub tego, który odszedł do wieczności.
Dawniej liczba potraw podawanych na stół wigilijny była różna. Dzisiaj najczęściej spotyka się zwyczaj próbowania dwunastu potraw.
O potrawach wigilijnych, Pasterce, choince, kolędach i prezentach, opowiemy w następnych wpisach.