Ważnym, nierozłącznym elementem Świąt Bożego Narodzenia jest śpiewanie KOLĘD.
Nazwa „kolęda” wywodzi się od łacińskiego słowa calendae, które oznacza początek każdego miesiąca. Dawno temu, Słowianie obchodzili go uroczyście śpiewając piosenki i składając sobie życzenia. Wraz z przyjściem chrześcijaństwa kolędy stały się pieśniami religijnymi, bożonarodzeniowymi, śpiewanymi na cześć przyjścia na świat Dzieciątka Jezus.
W Polsce doliczono się ponad 500 kolęd i pastorałek. Najstarsze pochodzą z czasów średniowiecza. A najwięcej powstało w XVII i XVIII, kiedy to śpiewano najpopularniejsze: „Wśród nocnej ciszy”, „Lulajże, Jezuniu”, „Bóg się rodzi”.
Kolędowanie rozpoczyna się podczas mszy – Pasterki, czyli z nocy 24 na 25 grudnia.
To wtedy po raz pierwszy można usłyszeć w kościele kolędy.
W wielu rejonach Polski po domach chodzą także kolędnicy, którzy składają życzenia i śpiewają kolędy. Odwiedziny kolędników miały zapewnić gospodarzom dostatek i obfite plony w nowym roku. Kolędnicy to na ogół kilkuosobowa grupa poprzebieranych młodych ludzi, wędrujących od domu do domu z papierową gwiazdą kolędniczą i koszyczkiem. Wyśpiewywali kolędy oraz świąteczne i noworoczne życzenia, a czasem odgrywali zabawne scenki lub przedstawienia. Były to jasełka, czyli widowiska o Bożym Narodzeniu wzorowane na misteriach franciszkańskich z czasów średniowiecza.
W podziękowaniu kolędnicy dostawali bułeczki, kawałek kiełbasy lub słoniny, strucla, orzechy i jabłka, a czasami drobne monety.
W wielu domach trwa zwyczaj wspólnego śpiewania kolęd. Poza powyższymi pieśniami, najbardziej znane i popularne kolędy to:
- Cicha noc
- Anioł pasterzom mówi
- Gdy śliczna Panna Syna kołysała
- Jezus malusieńki
- Oj maluśki
- Dzisiaj w Betlejem
- Przybieżeli do Betlejem
- W żłobie leży
- Mizerna cicha
Obecnie mamy szeroki dostęp do płyt i wykonawców polskich kolęd. Ciekawym pomysłem wspólnego kolędowania jest wykorzystanie tekstu i podkładu kolęd z programów karaoke.
