CO Z POLSKIM PARLAMENTARYZMEM?
Czy wiecie, że dzieje parlamentaryzmy polskiego są mocno związane z Warszawą?
Z Zamkiem Królewskim, Kolegiatą oraz podwarszawskimi polami!
To właśnie Warszawa, choć w XVI wieku było to jeszcze miasto prowincjonalne, została przez króla Zygmunta Augusta wyznaczona na miejsce obrad sejmu walnego.
Król przeobraził część sal zamkowych na potrzeby posiedzeń izby poselskiej i senatu.
Wnętrza Zamku Królewskiego w Warszawie są dzisiaj przepięknie odrestaurowane z wielką pieczołowitością i choć nie znamy dokładnie przebiegu obrad sejmowych, wiele sytuacji – w takich miejscach – możemy odtworzyć.
Poza Salami Sejmowymi zobaczycie Salą Tronową, Salę Rady, malarstwo odtwarzające postacie i wydarzenia, laskę marszałkowską i atrybuty władzy królewskiej. Dowiecie się, co to był sejm ordynaryjny, na czym polegała wolna elekcja i gdzie znajdowały się pola elekcyjne oraz jakie wydarzenia towarzyszyły zaprzysiężeniu Konstytucji 3 Maja.
Podczas sejmów niezwykle ważną rolę spełniała Kolegiata św. Jana (obecnie bazylika archikatedralna św. Jana Chrzciciela). Tutaj odbywały się nabożeństwa przed obradami i dziękowano Bogu po ich zakończeniu. Odtworzenie paradnego orszaku możemy dokonać na podstawie malarstwa, a także odwiedzając świątynię.
W katedrze znajduje się ponadto pomnik słynnego marszałka Stanisława Małachowskiego (rekonstrukcja) – jednego z twórców Konstytucji 3 Maja. Jest także wiele krypt, sarkofagów, tablic upamiętniających niezwykle ważne dla Polski osoby i wydarzenia.
W wolnej Polsce, po 1918 roku, bardzo ważne było wyznaczenie miejsca obrad nowego sejmu. Zamek Królewski został zniszczony, a młode Państwo – II Rzeczpospolita – nie chciało kontynuować ustrojowości sprzed ponad 120 lat (monarchii).
Planowano, że główna oś-arteria Warszawy przebiegać będzie przez Krakowskie Przedmieście i aleje Ujazdowskie. Zatem budynek sejmu miał stanąć na placu na Rozdrożu – jako zamkniecie reprezentacyjnej alei. Tak się jednak nie stało i w roku 1919 na sejm zaadoptowano Aleksandryjsko-Maryjski Instytut Wychowania Panien (dawny Instytut Szlachecki) przy ulicy Wiejskiej. Przed II wojną światową powstała amfiteatralna sala obrad plenarnych. Uszkodzona w czasie II wojny, została rozbudowana i służy posłom do dziś.
Zapraszamy na niezwykłą wędrówkę po Warszawie Szlakiem Polskiego Parlamentaryzmu.
W programie:
Zamek Królewski – sale Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej • Bazylika archikatedralna Św. Jana Chrzciciela z wejściem do podziemi • Sejm – siedziba Parlamentu RP (z zewnątrz) • pole elekcyjne na Woli lub na Kamionku.
25. HISTORIA POLSKIEGO PARLAMENTARYZMU (21/D1/025)
